Tijdens een feestelijke presentatie in de Openbare Bibliotheek in Amsterdam op 15 september 2010 werd stilgestaan bij het verschijnen van Deel 3 van Willem Frederik Hermans’ Volledige Werken. Dit deel bundelt zijn meest vermaarde romans De donkere kamer van Damokles (1958) en Nooit meer slapen (1966). Beide boeken hebben een uiterst boeiende ontstaansgeschiedenis. De donkere kamer, voortgekomen uit het in 1952 als novelle begonnen manuscript ‘Een overgevoelige natuur’, groeide zes jaar later uit tot een vuistdikke roman, waarover Hermans zelf bij voltooiing al in een brief aan Geert van Oorschot opmerkte: ‘Het boek is een beetje dikker uitgevallen dan eerst was voorzien, maar daar is niets aan te doen. Het is zo kort mogelijk.’
Nooit meer slapen gaat voor een deel terug op Hermans’ ervaringen als wetenschapper-op-expeditie in het Hoge Noorden. In de zomer van 1960 en 1961 verbleef hij telkens enige weken in Scandinavië. Documenten uit het archief-Hermans bieden een fascinerend inzicht in Hermans’ eigen belevenissen, die model stonden voor de ontberingen van zijn personage Alfred Issendorf: ‘Wij hebben verscheidene tochten gemaakt, een van tien dagen, met al het eten meenemen, dertig kilo op je rug, berg op berg af. Door moerassen en rivieren. Ieder omhuld door zijn eigen dichte zwerm vliegen (knotts). […] Van wassen kwam niets, want als je gewassen bent bijten de muggen des te erger. Overal het heerlijkste water in rivieren en meren, maar zodra je je uitkleedt nemen de muggen hun kans waar’. (Hermans in een brief aan Gust Gils)
Bij de presentatie van het nieuwe Hermansdeel vertelden auteurs Margriet de Moor en Abdelkader Benali over hun herlezing van de beide romans. Bovendien werd de korte film ‘Stukken van overtuiging’ van Iris Koppe vertoond, over het editiewerk rondom het project Volledige Werken.
Presentatie W.F. Hermans Volledige Werken, deel 3 from Huygens ING on Vimeo.
Ten slotte was er een optreden van Ruprecht Hermans, de zoon van de schrijver. Hij las een fragment voor uit Nooit meer slapen, dat hij als luisterboek geheel heeft ingesproken. Het luisterboek werd diezelfde avond gepresenteerd
Deel via Facebook
Deel via Twitter